Sprawa o alimenty to proces, w którym sąd ustala, w jakim stopniu jeden z rodziców ma partycypować w kosztach utrzymania i wychowania dziecka. Jeśli zostałeś pozwany, kluczowe jest aktywne i przemyślane przygotowanie się do obrony. Sąd w swojej decyzji bierze pod uwagę dwie główne kwestie: usprawiedliwione potrzeby dziecka oraz możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica. Twoja obrona powinna skupiać się na udowodnieniu Twojej faktycznej sytuacji finansowej oraz kwestionowaniu zawyżonych potrzeb dziecka.
1. Przeanalizuj pozew i przygotuj argumenty
Dokładnie przeczytaj pozew. Zwróć uwagę na kwotę alimentów, jakiej żąda strona powodowa, oraz na uzasadnienie. Spisz, z jakich wydatków składa się ta kwota. Twoim zadaniem będzie zakwestionowanie tych pozycji, które uważasz za zawyżone lub nieuzasadnione. Pamiętaj, że sąd ocenia usprawiedliwione potrzeby, czyli takie, które odpowiadają wiekowi, stanowi zdrowia i sytuacji życiowej dziecka, ale też możliwościom finansowym obojga rodziców.
2. Zbierz dowody na swoje możliwości finansowe
Sąd oceni Twoją sytuację finansową na podstawie faktów, a nie wyłącznie na podstawie Twoich słów. Musisz udowodnić swoje dochody oraz stałe wydatki, które masz do poniesienia.
Co musisz zebrać:
- Zaświadczenie o zarobkach: Zazwyczaj z 3 ostatnich miesięcy (jeśli jesteś na umowie o pracę). Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą, przygotuj zaświadczenie z urzędu skarbowego o dochodach oraz księgę przychodów i rozchodów za ostatni rok.
- Dowody na ponoszone wydatki:
- Koszty utrzymania: Umowa najmu, rachunki za media (prąd, gaz, woda, ogrzewanie, Internet), czynsz.
- Spłaty zobowiązań: Umowy kredytowe, harmonogramy spłat.
- Koszty utrzymania innych osób: Jeśli masz na utrzymaniu inne dzieci lub małżonka, udokumentuj to (np. akt urodzenia, zaświadczenie o niezdolności do pracy).
- Koszty leczenia: Faktury za leki, wizyty lekarskie, rehabilitacje, jeśli masz problemy zdrowotne, które generują stałe wydatki.
- Koszty dojazdów: Faktury za paliwo lub bilety komunikacji miejskiej, jeśli ponosisz wysokie koszty dojazdów do pracy.
Pamiętaj, że sąd bierze pod uwagę nie tylko to, co aktualnie zarabiasz, ale także Twoje możliwości zarobkowe (np. jeśli celowo zrezygnowałeś z lepiej płatnej pracy, aby uniknąć alimentów).
3. Zweryfikuj i zakwestionuj potrzeby dziecka
Nie zgadzaj się automatycznie z listą wydatków przedstawionych przez drugiego rodzica. Ustal, które z nich są realne, a które zawyżone lub nierealistyczne w kontekście Twoich i drugiego rodzica możliwości finansowych.
Co zrobić:
- Przygotuj własny kosztorys: Stwórz tabelę z własną, bardziej realistyczną wyceną potrzeb dziecka. Na przykład, jeśli strona przeciwna żąda 500 zł na „zajęcia dodatkowe”, a Ty wiesz, że dziecko uczęszcza tylko na jedne, udokumentuj faktyczny koszt tych zajęć.
- Zbieraj dowody: Pamiętaj, że wydatki na dziecko, takie jak ubrania, przybory szkolne czy wyprawka, nie powinny być przedstawione jako stałe miesięczne wydatki.
4. Bądź aktywny w sądzie i na rozprawie
- Złóż odpowiedź na pozew: Masz prawo przedstawić swoje stanowisko na piśmie, dołączając wszystkie zebrane dokumenty.
- Nie unikaj rozpraw: Twoja obecność jest kluczowa. Sąd będzie zadawał pytania, na które musisz odpowiedzieć.
- Złóż wniosek o powołanie świadków: Jeśli masz świadków (np. członków rodziny, partnera), którzy mogą potwierdzić Twoją sytuację finansową lub stan zdrowia, poproś o ich przesłuchanie.
Pamiętaj, że postępowanie o alimenty ma na celu ochronę interesów dziecka, a nie ukaranie jednego z rodziców. Twoja obrona powinna być merytoryczna i oparta na faktach. Warto też rozważyć skorzystanie z pomocy profesjonalnego prawnika.



