Alienacja rodzicielska to zjawisko, które w polskich realiach najczęściej dotyka ojców. Choć prawo rodzinne jednoznacznie wskazuje, że dziecko ma prawo do kontaktu z obojgiem rodziców, to w praktyce ojcowie częściej spotykają się z utrudnianiem kontaktów i stopniowym odcinaniem od życia dziecka.
Czym jest bezprawna alienacja rodzicielska?
Alienacja rodzicielska polega na celowym lub nieświadomym działaniu jednego z rodziców w taki sposób, aby dziecko odrzucało drugiego rodzica. Najczęściej objawia się poprzez:
- negatywne komentarze o ojcu w obecności dziecka,
- przekonywanie dziecka, że ojciec „nie kocha”, „zostawił” lub „nie interesuje się”,
- utrudnianie lub odwoływanie spotkań,
- ograniczanie rozmów telefonicznych czy kontaktów online,
- tworzenie atmosfery lęku przed spotkaniami z ojcem.
W konsekwencji dziecko zaczyna dystansować się od ojca, choć w rzeczywistości nie ma ku temu żadnych podstaw. To narusza dobro dziecka i może prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych w przyszłości.
Prawa ojca w polskim prawie
Wbrew powszechnemu przekonaniu ojciec nie ma „gorszych praw” niż matka. Polskie prawo jasno stanowi, że:
- Art. 113 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: dziecko ma prawo i obowiązek utrzymywać kontakty z obojgiem rodziców, niezależnie od tego, komu powierzono władzę rodzicielską.
- Ojciec ma prawo do osobistych kontaktów, rozmów telefonicznych, wideokonferencji, korespondencji i każdej innej formy utrzymywania relacji z dzieckiem.
- Ojciec ma również prawo do współdecydowania o najważniejszych sprawach dziecka (wychowanie, zdrowie, edukacja) – o ile sąd nie ograniczył jego władzy rodzicielskiej.
Jak ojciec może walczyć z bezprawną alienacją rodzicielską?
Prawo przewiduje kilka skutecznych narzędzi:
- Wniosek do sądu rodzinnego o zagrożenie nakazaniem zapłaty sumy pieniężnej za każde naruszenie ustalonych kontaktów.
- Egzekucja kontaktów przez komornika – sąd może zlecić komornikowi nadzorowanie i egzekwowanie spotkań.
- Zmiana orzeczenia o kontaktach – jeżeli matka permanentnie utrudnia kontakty, ojciec może żądać zmiany ustalonego harmonogramu.
- Zmiana miejsca zamieszkania dziecka – w skrajnych przypadkach, gdy alienacja jest rażąca i niszczy dobro dziecka, sąd może powierzyć dziecko ojcu.
- Zawiadomienie sądu opiekuńczego – o każdym przypadku naruszania ustalonych kontaktów warto informować sąd, aby dokumentować powtarzające się problemy.
- Kontakty z udziałem kuratora – sąd może zarządzić, że spotkania ojca z dzieckiem będą odbywały się w obecności kuratora sądowego.
- Kurator obserwuje przebieg wizyty i sporządza notatkę dla sądu.
- Celem tego rozwiązania jest zabezpieczenie dobra dziecka i stopniowa odbudowa więzi z ojcem.
- Wizyty z kuratorem są zwykle rozwiązaniem czasowym – jeśli przebiegają prawidłowo, sąd najczęściej rozszerza kontakty i znosi nadzór.
Dlaczego dokumentacja jest kluczowa?
Ojciec powinien gromadzić dowody, że kontakty są utrudniane. Mogą to być:
- SMS-y i e-maile od drugiego rodzica,
- świadkowie (np. członkowie rodziny, znajomi),
- notatki kuratora sądowego, jeśli kontakty odbywają się pod jego nadzorem,
- raporty ze szkół czy przedszkoli, potwierdzające zaangażowanie ojca.
Im lepiej udokumentowane są przypadki alienacji, tym łatwiej wykazać w sądzie, że działania drugiego rodzica naruszają prawo dziecka i ojca.
Bezprawna alienacja rodzicielska to przemoc emocjonalna wobec dziecka
Warto podkreślić: alienacja nie jest wyłącznie konfliktem między rodzicami. To forma przemocy emocjonalnej wobec dziecka. Prawo coraz częściej dostrzega, że konsekwencje alienacji są długotrwałe i szkodliwe – dzieci, które dorastały w atmosferze manipulacji, mają trudności w dorosłym życiu z budowaniem zdrowych relacji.
Ojcowie – nie poddawajcie się!
Choć alienacja rodzicielska jest trudnym doświadczeniem, ojcowie mają realne narzędzia prawne, aby chronić swoje prawa i więź z dzieckiem. Najważniejsze to reagować szybko i konsekwentnie – każda zwłoka działa na niekorzyść.
Skontaktuj się i odzyskaj swoje prawa
Nie pozwól, by alienacja odebrała Ci prawo do bycia ojcem. Walka o dziecko to walka o jego przyszłość i dobro.
📞 Zadzwoń: 514 764 875
📧 Napisz: kancelaria.daniellupiński@gmail.com
Autor: Radca Prawny Daniel Łupiński – Ekspert ds. Prawa Rodzinnego
